Antioxidanten en vrije radicalen. Je lichaam bevat ongeveer 50 biljoen levende cellen. Al deze cellen hebben gezonde bouwstoffen nodig om hun werk te kunnen doen. Goede bouwstoffen krijgen ze uit gezonde voeding. Hoe goed zorg jij voor al die ontelbare cellen in jouw lichaam?
Wat zijn vrije radicalen?
Bij alle processen die in het lichaam plaatsvinden is er sprake van oxidatie. Oxideren betekent letterlijk “uiteen vallen”. Dit gebeurt onder invloed van zuurstof bijvoorbeeld bij het roesten van ijzer en het bruin worden van een appelschil. Ook ons lichaam verbruikt zuurstof om suikers, koolhydraten en eiwitten te kunnen verbranden (verteren). Hierbij ontstaan bijproducten die we vrije radicalen noemen. Deze vrije radicalen kunnen schade aanrichten aan onze gezonde cellen. Anders gezegd: ons lichaam heeft voedingsstoffen nodig zoals eiwitten welke weer bestaan uit aminozuren. Deze aminozuren zijn weer opgebouwd uit atomen. Door bepaalde invloeden kan de buitenste laag van een atoom zwakker worden en een elektron verliezen. Het atoom is nu instabiel (een vzogenaamde vrije radicaal) en wil zo snel mogelijk een elektron van een andere stabiel atoom “stelen”. Deze wordt op zijn beurt ook weer een vrije radicaal.
Waarom zijn vrije radicalen schadelijk voor ons lichaam?
De productie van vrije radicalen tijdens essentiële lichaamsprocessen valt dus niet te vermijden. Een lage dosis vrije radicalen in je lichaam is zelfs nuttig. Ze helpen onze witte bloedcellen om virussen en infecties tegen te gaan. Maar deze letterlijk “zure stof” heeft ook nadelen in ons lichaam. Vrije radicalen hechten zich aan gezonde cellen en belemmeren deze bij het uitvoeren van hun taken. Met een flinke hoeveelheid vrije radicalen hebben we dus ook heel wat cellen die hun werk niet meer kunnen doen! Dit leidt tot verstoring van allerlei belangrijke lichaamsprocessen. Eén van de belangrijkste gevolgen is veroudering. Maar het kan tot het verkalken van onze aderen en stijging van de bloeddruk leiden. We maken dus vrije radicalen aan of we dit nu willen of niet.
Vrije radicalen van buitenaf
Vrije radicalen kunnen echter ook van buitenaf je lichaam binnen dringen. Bijvoorbeeld in de vorm van luchtvervuiling of chemicaliën. Ook veel alcohol drinken, roken, stress en een ongezonde voeding zorgen ervoor dat we meer vrije radicalen maken. Evenals een overmaat aan straling (bijvoorbeeld van de zon of zonnebank). Hoe meer vrije radicalen des te groter is de kans op ziekten zoals hart- en vaatziekten en beschadiging van je DNA. Een overdosis aan vrije radicalen in je lichaam hangt samen met allerlei ziektes waaronder dus hart- en vaatziekte en kanker Maar ook ontstekingen, beroertes, stijve gewrichten en Alzheimer. Over het algemeen hebben we al snel een overdosis vrije radicalen in ons lichaam.
Enkele oorzaken waardoor vrije radicalen in je lichaam ontstaan
Giftige stofwisselingsstoffen die ontstaan bij ziektes, stress en vermoeidheid
Zonlicht
Roken en alcohol
Luchtvervuiling
Insectenbestrijdingsmiddelen op en in groente en fruit
Medicijnen
Straling zoals elektro-smog, kernreacties en radioactiviteit
Röntgenstraling
Natriumnitriet, conserveringsmiddel voor vlees
Zware metalen
Gelukkig kan ons lichaam ons heel erg goed beschermen tegen vrije radicalen die door ons eigen lichaam worden aangemaakt. Mits deze natuurlijk niet in overvloed in het lichaam aanwezig zijn. Ons lichaam maakt namelijk bepaalde enzymen aan die zo veel mogelijk vrije radicalen neutraliseren. Krijg je echter ook radicalen binnen van buitenaf, dan heb je extra “bescherming” nodig in de vorm van antioxidanten.
Wat zijn antioxidanten?
Antioxidanten zijn bepaalde vitamines, mineralen en andere voedingsstoffen. Ze zijn belangrijk voor onze gezondheid, want ze kunnen vrije radicalen onschadelijk maken. Antioxidanten is een verzamelnaam. Net zoals ‘medicijnen’ een verzamelnaam is. Elk antioxidant heeft zijn eigen, specifieke werking. Ze zitten in voeding en supplementen. Een goed antioxidant supplement dient tenminste vitamine C, vitamine E, carotenoïden, selenium en NAC ( als voorloper van glutathion) te bevatten. De beste manier om voldoende antioxidanten binnen te krijgen is via een grote variatie van gezonde voeding.
In welke voeding zitten veel antioxidanten?
Antioxidanten zitten bijvoorbeeld in chocolade, noten, volkoren granen, olijfolie, zeevruchten en gevogelte. En in groente en fruit, natuurlijk.
Fruit met antioxidanten zijn druiven, gedroogde pruimen, granaatappel, rozijnen, bosbessen, aardbeien en frambozen.
Groente zoals boerenkool, spinazie, spruitjes, broccoli, bieten, aubergine, en rode uien bevatten veel antioxidanten.
Een goede bron van oxidanten zijn ongebrande en onbewerkte noten. Zoals walnoten, amandelen, hazelnoten en pecannoten.
Dit geldt ook voor pitten en zaden zoals sesamzaad en hennepzaad.
Goede bronnen van kruiden en specerijen zijn basilicum, bonenkruid, chilipoeder, dragon, gember, kerrie, knoflook, komijnzaad, gemalen kurkuma, oregano, peterselie en munt en tijm. Met name Provençaalse kruiden zijn dus uitstekende antioxidanten.
Eigenlijk is de boodschap simpel: eet een zo groot mogelijke variatie aan verse en onbewerkte producten. Dan krijg je niet alleen voldoende antioxidanten maar ook voldoende andere bouwstoffen binnen.
Ondersteunende eigenschappen van anti-oxidanten
Complete bescherming tegen vrije radicalen
Preventie van alle weefsels en organen
Preventie tegen schadelijke gevolgen bij roken en alcohol gebruik
Regeneratie van weefsels en organen
Auto-immuunziekten = chronische ziekten
Preventie en genezing hart en vaat ziekten
Preventie voor oogklachten
Slechtziendheid
Degeneratieve ziekten zoals kanker en artrose
Vermoeidheidsklachten
Vroegtijdige veroudering
Ontstekingen remmen