Darm en brein. Er zijn steeds meer aanwijzingen dat er een directe relatie bestaat tussen de conditie van je darm en je brein. Denk aan de bekende vlinders in je buik of misselijkheid die optreedt bij angst. Wat wij denken en doen heeft gevolgen voor hoe wij ons lichamelijk voelen. En omgekeerd kunnen psychologische klachten ontstaan doordat je buik niet goed functioneert. De impact van onze darmbacteriën op ons brein is echt enorm groot. Zij beïnvloeden niet alleen de voedselvertering en verwerking, maar ook ons doen en denken. De buik is in feite ons tweede brein en bevat minstens evenveel zenuwcellen als ons hoofdbrein. Bevindt de onderliggende oorzaak van bijvoorbeeld een depressie zich dus in de darmen, dan zal deze niet verdwijnen door alleen de depressie te behandelen.
De Hersen-Darm As
De laatste jaren is de kennis omtrent de relatie tussen darm en brein enorm toegenomen. Wetenschappers weten al lange tijd dat er een connectie is tussen de hersenen en de darmen. Deze communicatie gaat zelfs beiden kanten op. Dus niet alleen van brein naar de darm, maar ook van de darm naar het brein. De term “hersen-darm as” geeft aan dat darm en brein voortdurend met elkaar communiceren. Het immuunsysteem en de zogenaamde nervus vagus spelen hierbij een belangrijke rol. Deze zenuw is de belangrijkste en snelste weg van de darm naar de hersenen. Hij loopt door het middenrif, langs de slokdarm tussen long en hart omhoog en door de keel tot in de hersenen. Je darmen en je hersenen zijn continu met elkaar in contact door regulerende stoffen zoals serotonine.
Serotonine
Serotonine is een neurotransmitter en wordt ook wel het gelukshormoon genoemd. Deze neurotransmitter heeft een zeer belangrijke rol in de signaaloverdracht tussen darmen en hersenen. Je darmen produceren zo’n 90% van de serotonine in je lichaam. De rest wordt door je hersenen gemaakt. Serotonine zit opgeslagen in kleine blaasjes in je zenuwcellen. Als er een signaal komt dat serotonine vrij moet komen, hebben de blaasjes calcium nodig om het serotonine ook echt vrij te kunnen geven. Behalve je gemoedstoestand en een gezonde slaap reguleert serotonine ook een aantal vitale lichaamsfuncties. Zoals het immuunsysteem, de nierfunctie, hart- en bloedvaten en de spijsvertering. Daarnaast houdt serotonine bijvoorbeeld ook je bloeddruk op een gezond niveau en zorgt ervoor dat je lichaam voldoende weerstand kan bieden tegen ziekteverwekkers. Interessant is dat mannen tot twee keer meer serotonine produceren dan vrouwen. Dit verklaart waarom vrouwen vaker een serotonine tekort hebben dan mannen.
Serotonine tekort
Een serotonine tekort kan stoornissen veroorzaken zowel in de darm- als in de hersenfunctie. Dit verklaart tevens het verband tussen psychische problemen en darmklachten. Bij een goede werking levert serotonine je dus een gelukgevoel op, maar bij een tekort raak je eerder depressief. Bovendien raken je darmen er door van slag. De belangrijkste oorzaken van een serotonine tekort zijn zijn stress, een ongezond voedingspatroon en/of een disbalans in de darmflora en/of hormonen. Een tekort aan serotonine kan de volgende klachten veroorzaken: laag zelfbeeld, slapeloosheid, fobieën, paniekaanvallen, eetstoornissen, depressie, boosheid, angst, verlegenheid en obsessief gedrag vertonen. Je lichaam kan uit de eiwitten in bruine rijst, zonnebloempitten, banaan, pompoen- en sesamzaadjes serotonine maken. Het moet daarvoor echter wel over voldoende vitamine B3, B6 en magnesium beschikken.
Je darmflora bepaalt je gezondheid
Het wordt steeds duidelijker hoe belangrijk je darmen zijn. Voor je hersenen maar ook voor je andere organen. Vooral de bacteriën die in onze darmen leven beïnvloeden op deze manier onze hersenen en ons gedrag. Een enkele verstoring, door een infectie of antibiotica, kan al leiden tot gedragsveranderingen. Ook door stress, verkeerde voedingsgewoonten en allergieën kan je darmflora uit balans raken. Als je door een ingrijpende gebeurtenis last van je darm krijg heeft dit alles met de hersen-darm-as te maken. Elke vorm van stress activeert zenuwen die onze spijsvertering afremmen en daardoor onze darmen onnodig belasten. Je darmen spelen een hoofdrol in je gezondheid en hele welzijn. Zo’n 80% van het immuunsysteem bevindt zich immers in je darmen. Gezonde voeding en goede probiotica zijn een belangrijke ondersteuning voor gezonde darmen.